Pieter-Jan Olthof werd in 1946 in Alkmaar geboren. Hij genoot zijn opleiding aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag. Hij studeerde piano bij Jan de Man, klavecimbel bij Janny van Wering, koordirectie bij Frans Moonen en orkestdirectie bij Louis Stotijn.

Behalve pianoleraar is hij een veel gevraagd docent orkestdirectie en heeft als zodanig aan veel nationale cursussen medewerking verleend. Ook geeft hij lezingen over verschillende onderwerpen, met name over Bach en spirituele achtergronden van zijn grote koorwerken.

Als muziekleraar was hij verbonden aan de Adriaan Roland Holstschool te Bergen, alwaar hij jaarlijks met het schoolkoor een oratorium ten gehore bracht. Pieter-Jan Olthof leidt behalve het koor van de Castricumse Oratorium Vereniging ook de koren van de Koorvereniging Bergen en het Oratoriumkoor Schagen.

Hij is tevens de vaste dirigent van het Begeleidingsorkest voor Noord-Holland, dat behalve de begeleiding van de uitvoeringen van deze drie koren ook veelal jaarlijks een eigen concertuitvoering geeft waaraan vele gerenommeerde solisten hun medewerking hebben verleend.

Ook leidde hij jarenlang het Noordhollands Jeugdorkest, een 90 leden tellend symfonie-orkest met de meest talentvolle jonge muzikanten uit Noord-Holland. Van dit Noordhollands Jeugdorkest is hij eredirigent.

Pieter-Jan Olthof heeft als uitvoerend musicus een breed repertoire: van Monteverdi tot de grote klassieke componisten uit de 20e eeuw, maar ook filmmuziek (John Williams) en bijvoorbeeld Leonard Bernstein.